کلید هوایی چیست؟ (Air Circuit Breaker)، اصول کاری و کاربردهای آن

کلید هوایی چیست؟ (Air Circuit Breaker)، اصول کاری و کاربردهای آن

مدارشکن وسیله ای در تابلو برق است که در هنگام هر گونه خطای غیرعادی در یک سیستم الکتریکی مانند جریان اضافه، خطای زمین و اتصال کوتاه کار می کند، و در نتیجه مدار الکتریکی معیوب را از مدار الکتریکی سالم جدا می کند.

جعبه کلید تجهیزات سوئیچینگی است که در یک سیستم الکتریکی برای کاربردهای مختلف استفاده می شود. مشخصات کلی مدارشکن عبارتند از ولتاژ کار، جریان نامی، ظرفیت عبور جریان لحظه ای، ظرفیت قطع و چرخه کاردهی.

 قطع کننده های مدار همچنین می توانند بر اساس نیاز یک سیستم الکتریکی به صورت دستی یا از یک مکان دور کار کنند.

مدارشکن ها بسته به کاربرد برای مقادیر نامی ولتاژ و جریان مختلف ساخته می شوند. مدارشکن ها بر اساس محیط خاموش کننده قوس برای خاموش کردن قوس در هنگام باز شدن یک بریکر طبقه بندی می شوند.

دسته بندی مدارشکن ها

کلید هوایی چیست؟

مدارشکن یا کلید هوایی متشکل از کنتاکت های ثابت و متحرکی است که در یک محفظه کانال قوس دار محصور شده اند که در آن هوا به عنوان محیط خاموش کننده قوس استفاده شده است.

این مدار شکن ها معمولاً برای کاربردهای ولتاژ پایین (تا 1000 ولت) استفاده می شوند. جریان نامی آن از 500 آمپر تا 10000 آمپر متغیر است.

ساختمان کلید هوایی (ACB)

یک کلید هوایی ولتاژ پایین (ACB) ساختار فشرده ای دارد. تمام قطب های یک ACB که دارای کنتاکت های ثابت و متحرک هستند در یک مجموعه کانال قوس دار قرار دارند. این بریکرها می توانند از طریق یک مکانیسم فعال کننده هم به صورت الکتریکی و هم به صورت مکانیکی کار کنند.

این بریکرها دارای ویژگی های رک ورودی و خروجی هستند  با مجموعه ریل کشویی و راهنما قابل نصب می باشند. دکمه های فشاری بر روی ACB برای عملیات دستی آن نصب شده اند.

ACBSدارای واحدهای انتخابی شامل، رله، اندرولتاژ، سی تی، شنت و موتور برای راه اندازی و قطع از راه دور هستند.

اصول کاری

کلید هوایی از روش وقفه با مقاومت بالا برای خاموش شدن قوس استفاده می کند.

مقاومت قوس به سرعت در طول باز شدن یک قطع کننده مدار در حالت خطا یا عملکرد عادی به مقدار زیادی افزایش می یابد تا جایی که ولتاژ منبع قادر به حفظ ولتاژ قوس نمی شود.

مقاومت قوس Ra را می توان با روش های زیادی افزایش داد؛

• خنک کردن قوس
• افزایش طول قوس
• کاهش سطح مقطع قوس
• شکافتن قوس

انواع مدارشکن یا کلید هوایی

1- کلید هوایی ساده

2- نوع با خاموش کننده مغناطیسی

3- مدار شکن با قطع کننده هوا

4- مدارشکن هوای فشرده

نحوه عملکرد کلید هوایی

کاربردهای کلید هوایی

1. کلیدهای هوایی عمدتا برای کاربردهای ولتاژ پایین و جریان کم/بالا استفاده می شود.
2. کلیدهای هوایی بیشتر در تاسیسات الکتریکی با ولتاژ پایین تا متوسط داخلی مانند کابین های کنترل برق و اطاقک های کنترل موتور استفاده می شود.
3. کلیدهای هوایی برای کاربردهایی ترجیح داده می شوند که خطر آتش سوزی بالایی وجود دارد زیرا ACB ها زمان قوس بسیار کوتاهی دارند.
4. کلیدهای هوایی برای راه اندازی موتور و خازن و کاربردهای حفاظتی استفاده می شوند زیرا برای عملیات مکرر و با سرعت بالا مناسب هستند.
5. کلیدهای هوایی با هوای فشرده به طور گسترده ای در برق رسانی راه آهن استفاده می شود.

مرجع:              instrumentationtools.com