لوله برق چیست؟ انواع، مزایا و معایب

فهرست مطالب

• لوله برق چیست؟
• انواع
• لوله های برق فلزی
• لوله فلزی الکتریکی (EMC)
• لوله فلزی انعطاف پذیر (FMC)
• لوله فلزی صلب (RMC)
• لوله فلزی واسط (IMC)
• مجرای فلزی انعطاف پذیر محکم (LFMC)
• لوله های غیر فلزی
• لوله های غیر فلزی (NMC)
• پلی وینیل کلراید صلب(Rigid PVC)

لوله برق چیست؟

مجرا یا لوله الکتریکی یک سیستم لوله کشی است که برای حمل سیم کشی برق در مصارف خانگی، تجاری و صنعتی استفاده می شود. هدف از لوله ها محافظت از سیم کشی محصور در برابر آتش سوزی، آسیب های مکانیکی و خوردگی است.

لوله ها از سیم های برق و همچنین هر فردی که در مجاورت سیم های برق قرار می گیرد محافظت می کند.

این ها در اندازه های مختلف با لوازم جانبی مانند اتصالات، گیره ها، خم ها، T شکل ها، C شکل ها، L شکل ها و غیره موجود هستند.

انواع لوله برق

لوله های برق اساساً به دو نوع تقسیم می شوند

• فلزی
• غیر فلزی

لوله های برق فلزی

• لوله فلزی الکتریکی (EMC)
• لوله فلزی انعطاف پذیر (FMC)
• لوله فلزی صلب (RMC)
• لوله فلزی میانه (IMC)
• لوله فلزی انعطاف پذیر ضد آب (LFMC)

1- لوله فلزی الکتریکی یا Electrical Metal Conduit (EMC)

EMC یک لوله دیوار نازک است که به طور گسترده ای ابه عنوان لوله غیر قابل انعطاف استفاده می شود.

به جز موقعیت هایی که در معرض آسیب فیزیکی شدید قرار می گیرد، تقریباً در همه مکان هایی که امکان دارد از لوله های صلب استفاده شود، استفاده می شود.

ممکن است به صورت آشکار یا پنهان در داخل یا روی دیوارها، کف ها یا سقف ها استفاده شود. می توان آن را در بتن قرار  داد. یا در زمین دفن کرد.

مزیت ها

• استفاده از لوله صلب ترجیح داده می شود زیرا بسیار سبک تر بوده و از اینرو کار با آن آسان تر است.
• برش دادن و برقوکاری (گشاد کردن) آن آسان تر است.
• خم شدن برای پیروی از اشکال مختلف پیچیده با قطرهای کوچکتر بسیار آسان است.
• این نوع لوله ها دارای مقطع دایره ای دیوار نازک هستند، برای محافظت در برابر خوردگی از بیرون گالوانیزه می شوند و داخل دارای یک پوشش آلی مقاوم در برابر خوردگی است.

کاربردها

• در ساخت و سازهای مسکونی، تجاری و صنعتی استفاده می شود

2- لوله فلزی انعطاف پذیر (FMC) Flexible Metal Conduit

لوله فلزی انعطاف‌پذیر (FMC) هر جا که به دلیل حرکت یا ارتعاش تجهیزات به انعطاف‌پذیری خوبی نیاز باشد، یا در جاهایی که خم‌ها و جابجایی‌ها با مجرای صلب دشوار است، استفاده می‌شود.

برای برآوردن نیازهای مختلف فیزیکی یا شیمیایی، لوله فلزی انعطاف پذیر از فولاد گالوانیزه، آلومینیوم، برنج یا برنز ساخته می شود.

مزایا

• مجرای فلزی انعطاف پذیر را نمی توان در مکان های مرطوب استفاده کرد مگر اینکه هادی ها از نوع غلاف سربی باشند یا از نوع دیگری که مخصوصاً برای این شرایط مورد تایید قرار گرفته باشد.

معایب

• لوله فلزی انعطاف پذیر برای مسیرهای عمومی و برای مسافت های طولانی در نظر گرفته نشده است.

کاربردها

لوله فلزی انعطاف پذیر را می توان برای اتصالات وسایل روشنایی یا بالای سقف های کاذب استفاده کرد.

3- لوله فلزی صلب Rigid Metal Conduit (RMC)

لوله فلزی صلب (RMC)  هم فلزات آهنی و هم غیر آهنی به عنوان یک مجرای فلزی سفت و سخت، در عمل، عمدتا از گالوانیزه استفاده می شود – همان نوع لوله گالوانیزه که معمولاً در خطوط آبرسانی و گاز یافت می شود. مانند همیشه استفاده از لوله های کوچکتر از ½ اینچ اندازه تجاری مجاز نیست.

از نظر ظاهری شبیه لوله های آب هستند و در دو انتها رزوه می شوند.

مزیت ها

• بسیار سفت و سخت و مستحکم هستند.
• می توان از آن در مناطق خورنده شدید استفاده کرد

معایب

• هنگام برش، تمام انتهای بریده شده باید برای حذف هر گونه لبه ناصاف اصلاح شود، اگر لبه های ناهمواری باقی بماند، احتمالاً هنگام کشیدن هادی های عایق بر روی آن، عایق را پاره می کنند.

کاربردها

این برای استفاده و نصب در فضای باز استفاده می شود و پشتیبانی ساختاری برای کابل های الکتریکی فراهم می کند.

4- لوله فلزی میانه Intermediate Metal Conduit (IMC)

این نوع لوله از لوله فلزی الکتریکی (EMC) سنگین تر و از لوله فلزی صلب (RMC) سبک تر است. این یک لوله فلزی ضخیم‌تر است که انتخابی عالی برای کاربردهای خارج از منزل است.

مجرای لوله نباید بیش از 10 فوت فاصله داشته باشد. این نوع لوله دارای طول مستقیم 10 فوت است که یک کوپلینگ و هر دو انتهای آن رزوه شده است. تمام لبه های ناهموار هنگام برش لوله باید صاف شوند.

مزیت

• می توان از آن بر روی زمین یا در مکان های خورنده استفاده کرد.
• داخل لوله صاف و هموار است که عبور سیم ها را راحت می کند.

کاربردها

• در اجراهای در معرض دید و ورودی خروجی تابلوهای برق استفاده می شود.
• با اتصالاتش می توان به عنوان هادی اتصال به زمین تجهیزات استفاده کرد.

5- لوله فلزی انعطاف پذیر ضد آب Liquid Tight Flexible Metal Conduit (LFMC)

انعطاف پذیر محکم نوع دیگری از زره فلزی انعطاف پذیر مارپیچی است و یک ژاکت پلاستیکی بیرونی به آن اضافه شده است که پلاستیک هم در برابر مایعات و هم در برابر نور خورشید مقاوم است.

لوله انعطاف پذیر ضد آب هیچ علامتی برای اندازه سیم، عایق یا درجه ولتاژ ندارد زیرا سیم ها باید در صورت نیاز کشیده شوند.

تفاوت بین لوله های فلزی انعطاف پذیر (FMC) و لوله های فلزی انعطاف پذیر ضد آب در پوشش PVC روی LFMC است.

استفاده از آن در کاربردهای مسکونی کاملاً محدود است. معمولاً در کوتاه مدت برای سیم کشی تجهیزات تهویه مطبوع در فضای باز یا برای دفع آب در سیم کشی زیر سینک آشپزخانه استفاده می شود.

اندازه لوله فلزی ضد آب باید اندازه لوله های برقی تجاری ½ اینچ تا 4 اینچ را شامل شود.

مزیت ها

• محافظت خوبی در برابر ورود آب، روغن، گرد و غبار و غیره ایجاد می کند.

کاربردها

این لوله ها در کوتاه مدت برای سیم کشی تجهیزات تهویه مطبوع در فضای باز یا برای دفع مایعات در سیم کشی زیر سینک آشپزخانه استفاده می شود. استفاده از آن در اماکن مسکونی کاملاً محدود است.

لوله های برق غیر فلزی

برای استفاده در بالای زمین، این لوله ها باید مقاوم در برابر شعله، سخت و مقاوم در برابر گرما، نور خورشید و اثرات دمای پایین باشد.

1- لوله غیر فلزی (NMC) Non-metallic conduit

استفاده از لوله غیر فلزی هم در لوله های صلب و هم در لوله های انعطاف پذیر رایج است. آنها معمولا از PVC ساخته می شوند.

در رنگ های مختلف آبی، زرد، قرمز در بازار موجود است.

مزیت ها

• نصب راحت
• سبک وزن، قابل خم شدن با دست.
• مقاوم در برابر خوردگی و محافظت خوب در برابر نفوذ رطوبت

کاربردها

موجود در طول های طولانی، مناسب برای نصب کابل هایی مانند اترنت، فیبر نوری و …

 2- پلی وینیل کلراید صلب (PVC سفت و سخت)

این محبوب ترین نوع لوله غیر فلزی است که دارای چندین مزیت است.

لوله های پی وی سی برای سیم های الکتریکی استفاده می شود که ممکن است لازم باشد در زیر زمین یا در یک محیط باز که در معرض هوا، گرد و غبار و آب قرار دارد اجرا شوند.

مزایا

• سبک وزن
• معمولاً از سایر گزینه ها ارزان تر هستند
• همه کاره و نصب آسان. موجود در انواع ضخامت دیواره

معایب

• لوله PVC برای استفاده در مناطقی که در معرض مستقیم آفتاب قرار دارند توصیه نمی شود. نور خورشید می تواند مواد را در طول زمان تجزیه کند.

کاربردها

ممکن است در مکان های مرطوب استفاده شود و در برابر بسیاری از مواد شیمیایی بسیار خورنده مقاومت خوبی دارد. کاملا ضد آب است، بنابراین برای مناطق مرطوب در سازه های صنعتی و تجاری ایده آل است.

مرجع

What is Electrical Conduit? Types, Advantages, Disadvantages

www.instrumentationtools.com