دلایل اصلی خرابی موتورهای تکفاز

مهمترین دلایل خرابی موتورهای تکفاز

مهمترین دلایل خرابی موتورهای تکفاز شامل خرابی کلید گریز از مرکز، ترموسوئیچ (ترموگارد)، یا خازن (ها) می باشد. اگر مشکل در کلید گریز از مرکز، ترموسوئیچ یا خازن باشد، موتور معمولاً سرویس و تعمیر می شود. با این وجود، اگر عمر موتور بیشتر از 10 سال باشد و توان آن کمتر از یک اسب باشد، موتور معمولا تعویض می گردد. اگر موتور کمتر از 8/1 اسب بخار باشد، تقریباً همیشه تعویض می شود.

همچنین در مورد خرابی الکتروموتور ها می توانید مقاله علل شایع خرابی الکتروموتور و نحوه پیشگیری از آنها را نیز مطالعه کنید.

عیب یابی خرابی موتورهای تکفاز نوع فاز شکسته

موتور فاز شکسته دارای سیم پیچ های راه اندازی و اصلی هستند. . سیم پیچ راه اندازی با شتاب گرفتن موتور به طور خودکار توسط یک کلید گریز از مدار خارج می شود. برخی از موتورهای فاز شکسته به یک ترموسوئیچ تجهیز شده اند که بصورت خودکار در صورت گرم شدن بیش از حد موتور آن را قطع می کنند. ترموسوئیچ ها ممکن بصورت ریست دستی بوده و یا ریست اتوماتیک باشند. در مواجهه با هر موتوری که راه اندازی مجدد خودکار دارد، باید احتیاط کرد، زیرا موتور می‌تواند هر زمان که بخواهد به طور خودکار مجددا راه اندازی شود.

 روند عیب یابی در موتورهای فاز شکسته

در خرابی موتورهای تکفاز برای عیب یابی یک موتور فاز شکسته، روند زیر را پیگیری کنید:

1- موتور را خاموش کنید. موتور را به صورت چشمی بررسی کنید. اگر موتور سوخته است، شفت گیر کرده است، یا اگر نشانه ای از آسیب وجود دارد، آن را تعویض کنید.

2- بررسی کنید که آیا موتور توسط یک کلید حرارتی (ترموسوئیچ) یا سوئیچ اورلود کنترل می شود یا خیر. اگر سوئیچ بصورت دستی ریست می شود آن را ریست کرده و موتور را روشن کنید

3- اگر موتور استاترت نمی شود، از یک ولت متر (مولتی متر) استفاده کنید تا ولتاژ ترمینالهای موتور را بررسی کنید. ولتاژ باید در محدوده 10% بالا و پایین ولتاژ نامی موتور باشد. اگر ولتاژ درست نیست، مدار منتهی به موتور را عیب یابی کنید. اگر ولتاژ صحیح است، برق موتور را قطع کنید به گونه ای که بتوان موتور را تست کرد.

4- کلید فیوز متصل به موتور را قطع کنید و با برچسپ علامت گذاری کنید که شخص دیگری آن را راه اندازی نکند (مطابق با دستورالعمل موجود در شرکت خودتان)

5- هنگامی که برق را قطع کردید، مولتی متر را به همان ترمینالهایی که برق به آنها وصل شده بود و شما جدا کرده اید متصل کنید و آن را در حالت اندازه گیری اهم قرار دهید. . اهم متر مقاومت سیم پیچ های راه اندازی و اصلی موتور را می خواند. از آنجاییکه این دو سیم پیچی بصورت موازی با هم قرار دارند مقاومت ترکیب آنها کمتر از مقاومت هر کدام به تنهایی است. اگر قرائت اهم متر صفر باشد، یک اتصال کوتاه رخ داده است. و اگر اهم متر مقدار بی نهایت را نشان می دهد، یک اتصال باز داریم.در هر حالت، موتور باید تعویض شود توجه: اندازه موتور برای تعمیر بسیار کوچک است و مقرون به صرفه نیست.

6- کلید گریز از مرکز را برای مشاهده علائم سوختگی یا شکستگی فنرها به صورت چشمی بررسی کنید. اگر علائم آشکاری از مشکل وجود داشت، سوئیچ را تعمیر یا تعویض کنید. اگر نه، سوئیچ را با استفاده از اهم متر بررسی کنید.

7- سوئیچ گریز از مرکز را به صورت دستی به کار بیاندازید. (ممکن است لازم باشد درپوش انتهایی سمت سوئیچ برداشته شود) . اگر موتور خوب باشد، مقاومت روی اهم متر کاهش می یابد. اگر مقاومت تغییر نکند، مشکلی وجود دارد. برای یافتن مشکل به بررسی ادامه دهید.

عیب یابی موتورهای خازن دار

ساختمان یک موتور خازن دار مشابه موتور فاز شکسته است که یک یا دو خازن به آن اضافه شده است. در موتورهای خازن دار معمولا سیم پیچ کمکی در مدار باقی می ماند و کارکرد نرم تری نسبت به موتورها فازشکسته دارند. عیب یابی موتورهای خازن دار مانند عیب یابی موتورهای فاز شکسته می باشد. تنها وسیله اضافی که باید در نظر گرفته شود خازن است.

خازنها عمر محدودی دارند و اغلب مشکلات در موتورهای خازن دار، را ایجاد می کنند. خازنها ممکن است اتصال کوتاه یا مدار باز (قطع) شده باشند. یا ممکن است به حدی خراب شوند که باید تعویض شوند. فرسودگی خازن باعث تغییر در مقدار ظرفیت خازن می شود که می تواند باعث ایجاد مشکلات اضافی شود. هنگامی که خازن اتصال کوتاه می شود، ممکن است سیم پیچ در موتور بسوزد. هنگامی که خازن خراب شده و یا اتصال باز باشد، موتور گشتاور راه اندازی ضعیفی دارد گشتاور ضعیف راه اندازی ممکن است از راه اندازی موتور جلوگیری کند که معمولاً باعث قطع توسط کلید اورلود می شود.

ساختمان خازن الکتروموتور

همه خازن ها از دو صفحه هادی تشکیل شده اند که توسط مواد دی الکتریک از همدیگر جدا شده اند. ماده دی الکتریک محیطی است که در آن یک میدان الکتریکی با منبع انرژی کم یا بدون منبع انرژی خارجی حفظ می شود. این نوع ماده ای است که برای عایق کاری سطوح رسانای خازن استفاده می شود. خازنها روغنی یا الکترولیتی هستند. خازن های روغنی با روغن پر شده و در یک ظرف فلزی مهر و موم شده اند. روغن به عنوان ماده دی الکتریک عمل می کند.

اغلب موتورها عمدتا از خازن الکترولیتی استفاده می کنند تا خازن روغنی. خازن های الکترولیتی از پیچیدن دو ورق فویل آلومینیومی که توسط تکه های کاغذ نازک آغشته به الکترولیت جدا شده اند، تشکیل می شوند. الکترولیت یک محیط هادی است که در آن عبور جریان با مهاجرت یون اتفاق می افتد. الکترولیت به عنوان ماده دی الکتریک استفاده می شود. فویل آلومینیومی و الکترولیت در یک روکش مقوایی یا آلومینیومی قرار گرفته اند. یک سوراخ یا دریچه برای جلوگیری از انفجار احتمالی در صورت اتصال کوتاه یا گرم شدن بیش از حد خازن در نظر گرفته شده است.

در موتورهای خازن دار از خازن AC استفاده می شود. خازن هایی که برای اتصال به برق AC طراحی شده اند، قطبیت ندارند.

اگر در مورد ساختار خازن ها دنبال اطلاعات بیشتری می گردید مقاله خازن الکتروموتور چگونه ساخته می شود؟ را بخوانید.

روند عیب یابی در موتورهای تکفاز خازن دار

برای عیب یابی یک موتور خازن دار مراحل زیر زیر را پیگیری کنید:

1- کلید فیوز موتور یا استارت ترکیبی را خاموش کنید. مکانیسم راه اندازی را مطابق با دستورالعمل شرکت قفل کنید و برچسب گذاری کنید تا از راه اندازی ناخواسته توسط دیگران جلوگیری شود.

2- با استفاده از مولتی متر، ولتاژ ترمینال های موتور را اندازه گیری کنید تا اطمینان حاصل کنید که برق قطع شده است.

3- خازن ها در قسمت بیرونی فریم موتور قرار دارند. پوشش خازن را بردارید. احتیاط: یک خازن سالم، حتی در صورت قطع برق، شارژ را نگه می دارد.

4- خازن را از نظر نشتی، ترک یا برآمدگی بصورت چشمی بررسی کنید. در صورت وجود این مشکلات خازن را تعویض کنید.

5- خازن را از مدار جدا کنید و آن را دشارژ کنید. برای دشارژ کردن ایمن خازن، یک مقاومت 20 کیلواهم 2 وات را در دوسر ترمینال های خازن برای 5 ثانیه متصل کنید.

6- بعد از دشارژ کردن خازن، پروب های مولتی متر را به ترمینال های خازن متصل کنید. مولتی متر را در حالت اندازه گیری خازن قرار دهید و مقدار خازن را قرائت کنید ظرفیت با تلرانس 5% خازن خوب است در صورتیکه بیشتر از 20% افت در ظرفیت نامی خازن مشاهده شود نیاز است که خازن تعویض شود.

مقاله نحوه تست خازن الکتروموتور را نیز می تواند در تست انواع خازن کمکتان کند.

مرجع: https://www.fluke.com

Top causes of single-phase motor malfunctions